Samen = goud!

Toen ik hoorde dat het thema van Audit Magazine dit keer ‘human capital’ is, moest ik eerst even kijken wat daaronder wordt verstaan. ‘Een verzamelnaam voor kennis, vaardigheden en ervaring van werknemers’, zo kan worden afgeleid uit diverse definities. Het klonk mij in de oren als een catchy term voor nieuwe wijn van oude zakken (of hoe luidt die spreuk ook alweer)?

Terugblikkend op mijn studietijd als aanstormend RO’er, zo’n twintig jaar geleden, moest een referaatonderzoek worden voltooid om de opleiding succesvol af te kunnen ronden. Daar ontstond mijn geesteskindje Frauditing. Destijds trof ik een overzicht aan van het Institute of Internal Auditors met daarin de voor het auditvak benodigde kennis, cognitieve en gedragsvaardigheden. Eerlijk gezegd zonk de moed mij zelfs over de schoenen toen ik las dat je over 38 competenties dient te beschikken alvorens je de RO-titel kon verdienen. Je moet bijvoorbeeld eerst een meester worden in ‘rekenvaardigheid, accounting en financieel management’. Voor mij leek dat onmogelijk, aangezien ik beschik over een wiskundekrater in plaats van een knobbel. Gelukkig heb ik toen (en nog steeds) toppers om mij heen weten te verzamelen die boekhoudkundige hoogstandjes als geen ander begrijpen.

Toen ik las dat je als auditor ook flexibel moet zijn en evenwichtig, bedacht ik mij na bange dagen dat er toch hoop aan de horizon móest zijn. Ik was namelijk omgeven door mensen die dat EMIA-diploma eerder al hadden verdiend. Maar die kon je echt niet betrappen op al die competenties. Er was er bijvoorbeeld een die werkelijk zo star was als een betonplaat. Van enige rekbaarheid van geest was 0,0% sprake. Wat ik geinig vond was dat zijn directe collega juist beschikte over zo’n enorm flexibele ruggengraat, dat je er als toeschouwer draaierig van werd.

Tijdens het referaatonderzoek stuitte ik op wetenschappelijk werk van mevrouw Bonner en meneer Walker uit 1994. Zij kwamen met een heerlijk recept om een expert te kunnen worden in het auditvak! Tip: wie dat ook ambieert leest gerust even verder. Dit duo had bewezen dat ervaring en instructies kunnen leiden tot kennis op gebied van auditing. En die componenten kunnen leiden tot expertise. Een expert is in staat om tot een razendsnelle en juiste oordeelsvorming te komen. Maar… om kennis te verwerven is ook bekwaamheid nodig. Dat bestaat uit mentale competenties, houding en vaardigheden.

In 2010 stortte ik mij op het vraagstuk wat iemand tot een expert maakt in fraudeonderzoek. Want het verwonderde mij dat er wel daderprofielen van fraudeurs bestonden, maar niet van persoonsgericht onderzoekers. Ik stuitte slechts op lijstjes met wat willekeurige competenties die onderzoeksbureaus gebruikten bij de werving en selectie van nieuw personeel.

Wat ik van mijn onderzoeken heb onthouden is dat een schaap met vijf poten niet bestaat. Tenzij schaap Dolly opnieuw wordt gecreëerd, bijvoorbeeld op basis van cloning 2.0 of met een 3D-printer die functioneert op basis van AI. Laat staan dat er een mens is die alle elementen uit dat IIA-overzicht meestert. Maar wanhoopt niet! Want een humane doch kapitale oplossing kan gevonden worden in het team, op basis van gebundelde krachten!

Een belangrijke aanbeveling uit mijn onderzoek destijds was om gericht in kaart te brengen wat er precies aan menselijk kapitaal in huis is. Niet alleen kennis en ervaring, maar ook de persoonlijke preferente voorkeuren van alle teamleden. Sommigen doen dat op basis van de kleurtjestheorieën achter Insights, anderen met vragenlijsten van Myers-Briggs.

Als je al die informatie in beeld hebt, kun je per opdracht het perfecte team samenstellen om een klus gericht te kunnen klaren. En dan kan het maar zo gebeuren dat een opdrachtgever luid applaudisserend jullie team bedankt voor een fantastisch rapport. Dat realiseren is beslist geen hogere wiskunde en het goud dat hierop volgt gun ik eenieder van harte!