“Het gaat om je state of mind”

In dit drieluik over de houdbaarheid van de CAE vertellen Jantien Heimel, Marcel Bongers en John Bendermacher hoe zij hiernaar kijken en wat hun geleerde lessen zijn als CAE.

“Branchekennis is belangrijk om als CAE bij te kunnen dragen aan een stabiele, betrouwbare organisatie. Weten waar je moet zijn, goede toegang tot mensen en informatie hebben”, aldus Jantien Heimel, CAE van Vattenfall Nederland.

Heeft een CAE een uiterste houdbaarheidsdatum?

“Nee, dat denk ik niet. Ik zeg dit omdat het gaat om je state of mind. Je moet er onafhankelijk en objectief in blijven zitten. Als je het gevoel hebt dat dit niet meer gaat, ben je niet meer houdbaar. Om dit te voorkomen moet je wel wat maatregelen treffen, dingen doen om je frisse blik te blijven houden. Het komt niet vanzelf. Ik probeer actief nieuwe invalshoeken, nieuwe ontwikkelingen op te zoeken. Door frisse ideeën op te doen bij andere organisaties, bij de IIA als beroepsvereniging. Ik ga er actief naar op zoek, lees erover en praat met vakgenoten.”

“Belangrijk in mijn ogen is dat je het gevoel moet hebben dat je ieder moment kunt opstappen. Dat gevoel heb ik. Ik heb een hele leuke baan bij een hele leuke organisatie, maar ben niet getrouwd met mijn baan of met Vattenfall. Ik kies ervoor om er iedere dag voor te gaan omdat ik het leuk vind en hier graag wil zijn. Gaat het niet meer, kan ik niet meer effectief functioneren dan weet ik zeker dat ik ergens anders een leuke baan vind. Dit gevoel helpt om een onafhankelijke mindset te houden.”

“Ik ben nu ruim vijftien jaar in dienst van Vattenfall (voorheen NUON) en sinds 2012 hoofd van de auditafdeling in Nederland. Ik heb het geluk gehad dat de organisatie om mij heen in die tijd erg in verandering is geweest. Dus er gebeurde binnen de organisatie en de branche genoeg. Ook is Vattenfall groep een grote en diverse onderneming met ruim driehonderd bedrijven, waarvan bijna honderd in Nederland. Afwisseling genoeg dus. Dat zorgt ervoor dat je niet op de automatische piloot gaat. Ik heb in mijn tijd bij Vattenfall nog nooit eenzelfde audit gedaan. De veranderingen en diversiteit binnen Vattenfall maken dat je scherp blijft. Ik heb daarnaast ook een leuk team met mensen die ambities hebben en doorgroeien. Ook dit zorgt voor de nodige verandering.”

“Je moet er onafhankelijk en objectief in blijven zitten. Als je het gevoel hebt dat dit niet meer gaat, ben je niet meer houdbaar”

“Ik ben niet bang voor blinde vlekken doordat ik al wat langer op mijn plek zit. Ik probeer me ervan bewust te zijn dat er een olifant in de kamer is. Ook al heb ik zaken eerder beetgepakt, ik blijf bij de feiten en vul niet vooraf zaken in. Het is ook belangrijk om te sparren met collega’s, met anderen. Zie ik het goed? Zie ik iets over het hoofd? Blinde vlekken kun je echter nooit helemaal voorkomen. Deze heb je ook als je net nieuw bent. Je komt namelijk altijd binnen met een bepaalde bagage. Dit geldt voor iedereen, voor iedere CAE, hoe kort of lang je ergens ook werkt. Het belangrijkste is dat je je hiervan bewust bent.”

Geldt dit ook voor de auditors binnen een auditafdeling?

“Voor auditors kijk ik er op eenzelfde manier naar. Dus nee, ook voor auditors zie ik geen uiterste houdbaarheidsdatum. Als iemand zich blijft ontwikkelen in zijn rol en hij blijft het leuk vinden, dan zie ik geen noodzaak om af te zwaaien. Auditors moeten energie blijven krijgen van het werk dat ze doen. Daarbij is het van belang dat je niet jarenlang dezelfde audits doet, dezelfde controls bekijkt. Wij werken binnen Vattenfall met verschillende teams in Nederland, Zweden en Duitsland die worden geleid door een manager. Auditors uit de verschillende teams werken evenveel voor iedere manager. Dit zorgt voor veel wisseling, verschillende samenstellingen van teams. Ik ben met mijn team veel met opleidingen bezig. Dit houdt ons scherp. In mijn team zitten een econometrist en twee ingenieurs. Zij hebben bij Vattenfall in andere functies gewerkt en zijn opgeleid tot auditor. Zij hebben de mindset en de eigenschappen die voor een auditor belangrijk zijn, een kritische blik die van nature aanwezig is. Ik denk dat dit de belangrijkste waarborg is om te voorkomen dat je, als je langer op een plek zit, niet meer effectief bent.”

Wat is de optimale termijn voor een CAE om in functie te zijn? Waar ligt de balans tussen een frisse blik en gedegen kennis van de organisatie?

“Dat is een lastige. Ik merk dat branchekennis heel belangrijk is. Daar heb je wel wat tijd voor nodig om die te verwerven. Dat duurt even. Ik weet makkelijk mijn weg te vinden in de organisatie, richting mensen, richting informatie. Daardoor kun je efficiënt werken. Doordat ik wat langer bij Vattenfall werk, ben ik ook in staat om best practices te herkennen en dit te delen binnen de organisatie. Dat vind ik zeer waardevol en dat lukt je als je wat langer rondloopt.”

“Ik vind het dus lastig om een optimale termijn te bepalen. Ben je als CAE op je best na vijf jaar? Ik ben de termijn voor mijzelf aan het oprekken, ik ben nog helemaal niet klaar. Er is nog genoeg te doen. Ik ben ook nieuwsgierig aangelegd en wil heel graag meemaken of het Vattenfall lukt de grote omslag naar een volledig duurzaam bedrijf te maken. Ik denk overigens dat er aan leden van directies nog eerder een uiterste houdbaarheidsdatum zit dan aan een CAE. Directeuren zijn vaak uitgesprokener, gaan eerder de confrontatie aan, met eerder kans op conflicten. Een CAE kan zich altijd beroepen op de feiten die uit goed auditwerk naar voren zijn gekomen.”

“Voor auditors zie ik ook geen uiterste houdbaarheidsdatum. Als iemand zich blijft ontwikkelen en het leuk blijft vinden, zie ik geen noodzaak om af te zwaaien”

Welke voordelen biedt een CAE die langere tijd op zijn plek zit?

“Zoals gezegd is branchekennis in mijn optiek erg belangrijk om als CAE bij te kunnen dragen aan een stabiele, betrouwbare organisatie. Weten waar je moet zijn, goede toegang tot mensen en informatie hebben. Makkelijker verbanden kunnen leggen. Dat zie ik echt als voordelen van een CAE die wat langer op zijn plek zit. Als je wat korter op je plek zit, houd je misschien makkelijker je frisse blik vast. Kost dat minder moeite. Een ander voordeel van vaker wisselen van CAE-positie is dat je de ervaringen die je hebt opgedaan bij andere bedrijven meeneemt.”

Wat is de belangrijkste les die u als CAE hebt geleerd en wilt delen?

“Doe je werk met plezier, blijf openstaan voor andere mensen en andere inzichten, blijf je ontwikkelen en verbeteren. Blijf je ook verbazen. Besef dat je niet de wijsheid in pacht hebt, maar dat je met jouw werk wel een belangrijk steentje kan bijdragen. Door goede vragen te stellen en degelijk onderzoek te doen.”