Hoe creëer je een supply chain die zowel weerbaar als efficiënt is?

Een efficiënte supply chain is essentieel voor elk bedrijf. Het helpt om de kosten te verlagen, de klanttevredenheid te verbeteren en de winstgevendheid te verhogen. Maar een zeer efficiënte supply chain kan ook minder bestand zijn tegen schokken en onverwachte gebeurtenissen, en daardoor minder weerbaar zijn. In dit artikel wordt geschetst wat ervoor nodig is om beide cruciale aspecten in een supply chain samen te laten gaan.

Wij leven in een steeds onzekerder wordende wereld waardoor de complexiteit steeds verder toeneemt. Bedrijven hebben nu al te maken met grote uitdagingen zoals veranderende economische relaties, aanpassing aan grillig consumentengedrag, snelle technologische innovaties en een noodzakelijke digitale transformatie als gevolg van de opkomst van kunstmatige intelligentie. Het is daarom van groot belang dat bedrijven, organisaties en individuen aangesloten blijven bij deze veranderingen.

Voorts ontstaan er door nieuwe klimatologische omstandigheden problemen en uitdagingen die ook om een antwoord van organisaties vragen. Ook besluitvormingsprocessen zullen sneller en anders gaan dan in de huidige situatie.
Er zijn veel interessante uitdagingen om het hoofd te bieden, waarbij deze veranderingen onomkeerbaar zijn. Dat geldt ook voor de supply chain. De genoemde veranderingen vereisen in de supply chain een andere aanpak en een ander ontwerp voor de toekomst. De recente COVID-pandemie heeft ons geleerd hoe kwetsbaar we zijn, wat de grote impact van een dergelijke verstoring op de wereldwijde supply chain is, en hoe groot de onderlinge afhankelijkheden zijn.

Hoe ons voor te bereiden?

Weerbaarheid en efficiency zijn twee essentiële aspecten van een goed functionerende supply chain. Hoewel ze tegenstrijdig lijken, is het zeker mogelijk om beide samen te laten gaan, maar dit is afhankelijk van verschillende factoren, zoals de sector en omgevingsrisico’s.

Een hyperefficiënte supply chain richt zich voornamelijk op het minimaliseren van kosten, het verminderen van verspilling en het optimaliseren van processen. Dit wordt bereikt door de juiste talenten aan boord te hebben, door middel van geautomatiseerde systemen, Lean-managementprincipes en de toepassing van geavanceerde technologieën. Het primaire doel van een efficiënte supply chain is om de kosten te verlagen, de doorlooptijd te verkorten, de productiviteit te verhogen en de performance te verbeteren.

Een weerbare supply chain omvat het hebben van alternatieve leveranciers, het verhogen van de voorraden, flexibele productieprocessen en het vermogen om snel te reageren op veranderende omstandigheden

Echter, een dergelijke efficiënte aanpak kan leiden tot een gebrek aan veerkracht en kwetsbaarheden in de supply chain. Weerbaarheid verwijst naar het vermogen van een supply chain om zich aan te passen en te herstellen van verstoringen, zoals natuurrampen, pandemieën, politieke onrust en veranderingen in de vraag die tot verstoringen in de totale keten leiden. Een weerbare supply chain omvat het hebben van alternatieve leveranciers, het verhogen van de voorraden, flexibele productieprocessen en het vermogen om snel te reageren op veranderende omstandigheden. Deze aanpak kan echter leiden tot hogere kosten en inefficiëntie binnen de supply chain.

Het samengaan van zowel efficiency als weerbaarheid is daarom een grote uitdaging en geen gemakkelijke taak. Het vereist een evenwichtige aanpak waarbij rekening wordt gehouden met de specifieke behoeften van bedrijven en organisaties en de omgevingsrisico’s waarmee de supply chain te maken heeft. Het creëren van een wendbare en efficiënte supply chain vraagt om het hebben van een duidelijke visie, investering in technologie, mensen en processen. Leiderschap is hierbij essentieel om de visie uit te dragen, draagvlak te creëren bij de mensen en mensen mee te nemen in de aanpak.

Toekomstig leiderschap

In de toekomst zal een ander type leiderschap nodig zijn, met andere competenties en het vermogen om menselijk gedrag beïnvloeden. Leiderschap is tegenwoordig vaak gebaseerd op oude economische modellen die binnen bedrijven worden gecontroleerd door middel van micromanagement, maar deze aanpak is niet meer van deze tijd. Oud leiderschap is te sturend op kortetermijnwinst en aandeelhouderswaarde en is toe aan vernieuwing.

Daarnaast gaat het werven van mensen vaak nog volgens het ‘oude’ systeem, namelijk: als je de skills hebt voor de job, dan is het voldoende. Er wordt daarmee onvoldoende gekeken of de baan zowel vanuit skills als vanuit competenties en passie bij de betreffende persoon past en of die zich volledig wil en kan inzetten voor de taak. Dit alles wordt vaak gedreven door de druk om commerciële doelstellingen en persoonlijke targets te halen. Hierdoor gaat er veel talent en potentie tot innovatie verloren, dat heeft een remmende werking op de groei van de organisaties en uiteindelijk ook op de economie als geheel. Tot nu toe wordt, om de productiviteit te verhogen, vooral nog primair in technologie geïnvesteerd en secundair in human capital.

De impact van het juiste leiderschap

Leiderschap heeft een aanzienlijke impact op de wijze waarop we werken, leven en leren. In de snel veranderende wereld zullen de juiste leiders nodig zijn om ons te helpen omgaan met de veranderingen en nieuwe kansen te creëren.

Het toekomstig leiderschap moet daarom heel anders zijn dan de leiderschapsstijlen die we tegenwoordig zien. Doordat de supply chain steeds complexer wordt en de uitdagingen waarmee bedrijven worden geconfronteerd steeds groter en onvoorspelbaarder worden, zullen leiders zich moeten aanpassen aan deze veranderingen en nieuwe manieren moeten vinden om hun teams te leiden, te inspireren en te motiveren. Niet iedere huidige leider zal in de toekomst een goede leider zijn, omdat niet iedereen de benodigde kwaliteiten en vaardigheden bezit die nodig zijn voor toekomstig leiderschap. Er zal daarom meer ruimte moeten komen voor een nieuwe generatie leiders.

Eén van de belangrijkste uitdagingen waarmee de leider van de toekomst wordt geconfronteerd, is het omgaan met onzekerheid. De supply chain is onderhevig aan een aantal in- en externe risico’s, zoals natuurrampen, pandemieën, politieke instabiliteit, schaarste van grondstoffen en economische crisissen. Het gebrek aan het juiste personeel is ook een risico. Leiders moeten in staat zijn om deze risico’s te beheersen en hun teams voor te bereiden op onverwachte gebeurtenissen. Dit vraagt om ander gedrag van de leider waarbij empathie, authenticiteit, betrouwbaarheid en het hebben van een visie primair aanwezig moeten zijn om positieve impact te kunnen realiseren.

Een andere uitdaging waarmee supply-chainleiders worden geconfronteerd, is het omgaan met flexibiliteit. De supply chain moet in staat zijn om zich snel aan te passen aan een veranderende marktvraag en omstandigheden. Leiders moeten daarom in staat zijn om snel beslissingen te nemen en hun teams te mobiliseren om op een effectieve wijze om te gaan met deze veranderingen.

Tot slot moeten supply-chainleiders in staat zijn om samen te werken met een brede groep aan stakeholders op verschillende niveaus. De supply chain omvat een aantal verschillende organisatieonderdelen, zoals leveranciers, klanten, partners en de interne organisatie. Leiders moeten in staat zijn om effectief samen te werken met deze verschillende organisatieonderdelen om de supply chain te stroomlijnen en te optimaliseren.

De snel veranderende wereld heeft leiderschap nodig dat mensen stimuleert, inspireert en de benodigde toekomstgerichte creativiteit vergroot. Leiders die in staat zijn om met deze uitdagingen om te gaan, zullen een belangrijke rol spelen in het succes van hun organisaties.

Door een scenarioaanpak worden onzekerheden in de supply chain inzichtelijk gemaakt en worden extreme oplossingen in kaart gebracht

Scenariodenken en handelen

Een mogelijke benadering om efficiency en weerbaarheid samen te brengen is het implementeren van supply-chainscenario’s gericht op het identificeren van risico’s, en besluitvorming hierop af te stemmen. Dit omvat het identificeren van kritieke knelpunten en kwetsbaarheden in de supply chain en het nemen van maatregelen om deze te verminderen, zoals het diversifiëren van leveranciers, het verbeteren van de transparantie in de toeleveringsketen, het creëren van flexibele productieprocessen en het implementeren van een risicomanagementsysteem.

Het opstellen van scenario’s en het uitvoeren van risicoanalyses kunnen helpen bij het identificeren van potentiële risico’s en het ontwikkelen van passende maatregelen om de weerbaarheid te versterken. De scenarioaanpak laat meerdere toekomstmodellen zien en stimuleert de verbeeldingskracht. Door een scenarioaanpak worden onzekerheden in de supply chain inzichtelijk gemaakt en worden extreme oplossingen in kaart gebracht.

Verschillende scenario’s

Enkele voorbeelden van scenario’s:

• Natuurrampen, pandemieën, politieke onrust – In het geval van een aardbeving, orkaan of overstroming raakt de supply chain verstoord, omdat de infrastructuur zodanig beschadigd is dat levering van goederen wordt onderbroken of in sommige gevallen zelfs stil komt te liggen. Ook een politieke crisis als een oorlog of revolutie kan de toelevering van goederen verstoren.

• Economische crisis – Een economische crisis als een recessie, bankroet of bankencrisis, kan de levering van goederen verstoren. Veelal leidt een economische crisis ertoe dat er een verminderende vraag is naar goederen en diensten, wat weer leidt tot een overschot in voorraden. Een consequentie hiervan kan zijn dat de kosten stijgen en de winst vermindert.

• Schaarste aan grondstoffen – Grondstoffen zijn niet onuitputtelijk en ontstaan door natuurlijke processen die vaak vele jaren duren. Een aantal grondstoffen, zoals olie en gas, worden sneller verbruikt dan ze ontstaan en zijn daarom sterk aan schaarste onderhevig. Naar andere grondstoffen, zoals mineralen, neemt de vraag toe en is de voorraad niet toereikend genoeg. Groei van de wereldbevolking is ook een factor die bijdraagt aan schaarste van grondstoffen.

• Schaarste personeel – Een groeiend probleem is schaarste aan personeel.
Een aantal redenen ligt hieraan ten grondslag, zoals:
– de vergrijzing van de bevolking;
– grotere vraag naar gekwalificeerd personeel;
– de huidige medewerker wil meer flexibiliteit en autonomie waardoor er vaker gewisseld wordt van werkgever.

• Technologisch innovatie – Technologische ontwikkeling kan de levering van goederen verstoren doordat de wijze van productie en processen verandert.

• Consumentengedrag – Veranderend consumentengedrag, zoals bijvoorbeeld de toename van online winkelen en het prijzenbeleid, kan de keten verstoren door de manier waarop goederen worden verkocht, hetgeen leidt tot aanpassingen in het proces in de keten.

Met de voorbereiding op deze scenario’s kunnen bedrijven hun veerkracht en flexibiliteit verbeteren en kunnen ze beter omgaan met wat de toekomst ook brengt.

Scenario’s ontwikkelen

Er zijn verschillende stappen die kunnen worden genomen om scenario’s te ontwikkelen:

• Het identificeren van de belangrijkste risico’s voor de supply chain, zowel in- als extern.
• Beoordeel kritisch de waarschijnlijkheid en impact van elk risico en beoordeel of de impact aanvaardbaar is.
• Betrek alle relevante stakeholders, zowel in- als extern bij het ontwikkelen van de scenario’s. Luister vooral naar hun argumenten en neem deze mee in de opzet. Wees flexibel, de situatie kan snel veranderen waardoor het aanpassen van de scenario’s noodzakelijk wordt.
• Kies voor de aanpak een procesmethode. Programmamanagement is bijvoorbeeld een methode voor het uitvoeren en bewaken van scenario’s.
• Ontwikkel noodplannen voor elk significant geacht (kans en impact) risico en definieer en beleg de verantwoordelijkheid in de totale keten.
• Audit en test de plannen op reguliere basis en stel de plannen zo nodig bij.
• Communiceer de plannen met het team en alle relevante stakeholders, zowel in- als extern.

Balans tussen efficiency en weerbaarheid

Over het algemeen is de optimale balans tussen efficiency en weerbaarheid afhankelijk van de specifieke situatie en doelstellingen van de supply chain. Wat voor de ene sector werkt, werkt mogelijk niet voor een andere sector. Daarom is het belangrijk om een holistische benadering te volgen en rekening te houden met de unieke kenmerken en risico’s van een supply chain. Het vinden van deze balans is een voortdurend proces dat regelmatig evaluatie en aanpassing vereist, aangezien zowel de marktomstandigheden als de risico’s in de loop van de tijd kunnen veranderen. Door proactief te zijn en flexibel te blijven, kunnen supply chains zowel efficiënt als weerbaar zijn.

Conclusie

Dit artikel begon met een uiteenzetting over de steeds onzekerder wordende wereld en dat complexiteit in de toekomst verder toeneemt. Naast andere besluitvormingsprocessen zullen veranderende economische relaties, grillig consumentengedrag, snelle technologische innovaties ervoor zorgen dat bedrijven en mensen te maken krijgen met verschillende nieuwe uitdagingen. Al deze uitdagingen zullen het hoofd geboden moeten worden met de wetenschap dat deze veranderingen onomkeerbaar zijn en een ander ontwerp voor de toekomst zullen vereisen. Hierbij speelt samenwerking en het juiste leiderschap een cruciale rol.

Om efficiëntie hand in hand te laten gaan met wendbaarheid is het opstellen van scenario’s onoverkomelijk. Deze scenario’s bieden een kans om ook extreme toekomstmodellen in kaart te brengen. Verder zullen nieuwe technologieën en innovatieve oplossingen helpen om een meer wendbare en efficiëntere toeleveringsketen te realiseren.
Om alle uitdagingen het hoofd te kunnen bieden, moeten we blijven leren. Daarom zet ook het onderwijs in op het snijvlak van wetenschap, technologie en innovatie. Zij stellen kennis en talent beschikbaar om samen met bedrijven complexe wetenschappelijke en praktische supply-chainuitdagingen op te lossen.

Het is belangrijk om te beseffen dat de combinatie efficiency en wendbaarheid in de supply chain zowel een kans als een bedreiging kan vormen. Dat is afhankelijk van de specifieke situatie en doelstellingen van de supply chain. Een efficiënte supply chain kan leiden tot kostenbesparingen en een betere performance. Aan de andere kant kan een primaire focus op een efficiënte supply chain ten koste gaan van de wendbaarheid. Een weerbare supply chain kan beter omgaan met verstoringen in de toeleveringsketen en daarmee de continuïteit van de bedrijfsvoering waarborgen.
Het vinden van de balans tussen efficiëntie en weerbaarheid is essentieel en vraagt een holistische benadering. Door proactief te handelen kunnen supply chains zowel efficiënt als veerkrachtig zijn.

Is de combinatie weerbaarheid en efficiency in de supply chain een bedreiging of een kans? ‘Albert Einstein zei het al: ‘In het midden van de moeilijkheid ligt de kans.’