ECIIA, wat heb je daar eigenlijk aan?

Het Institute of Internal Auditors (IIA) is een wereldwijde vereniging met meer dan 200.000 leden. Nederland maakt daar met 2800 leden maar een bescheiden deel van uit. In Europa is IIA Nederland gemiddeld groot qua aantal leden, maar toonaangevend en zelfs leidend op het gebied van beroepsontwikkeling. Wat hebben we aan Europa en wat hebben we aan ECIIA?

Bij ECIIA (European Confederation of IIA’s) zijn alle Europese nationale IIA’s aangesloten. Daardoor is ECIIA in feite de geconsolideerde stem voor internal audit in Europa. ECIIA bevordert de kennis over en het begrip van de rol van internal audit en good governance in Europa. ECIIA werkt samen met de Europese Unie (inclusief haar Parlement en Commissie), de Europese regelgevers en verenigingen die bijvoorbeeld riskmanagers, externe accountants en compliance officers vertegenwoordigen.

In de meeste voorstellen en consultation papers komt de externe accountant nadrukkelijk voor, maar we moeten ons best doen om de rol van de internal auditor naar voren te brengen

Commissie

Eind 2020 trad ik toe tot het bestuur van ECIIA in de rol van voorzitter Public Affairs Coordination Committee. Deze commissie coördineert alle advocacyactiviteiten. Er zijn drie sectorcommissies, namelijk voor banking, insurance en public sector. Die commissies bestaan uit chief audit executives vanuit de verschillende Europese landen. Naast het verzamelen van input vanuit de achterban, onderhouden ze de contacten met de Europese toezichthouders door middel van overleg, position papers en conferenties.

Naast de drie sectorcommissies is er één meer praktische advocacycommissie. Deze commissie draagt zorg voor het coördineren en kanaliseren van informatiestromen en het samenstellen van de juiste werkgroepen bij sectoroverschrijdende onderwerpen en consultaties. Overleg vindt zowel plaats tussen de nationale instituten en ECIIA als tussen IIA Global en ECIIA. Deze commissie heeft een belangrijke functie om te voorkomen dat er te vaak over hetzelfde onderwerp wordt gesproken en geschreven, zonder te weten wat er elders al over beschikbaar is.

Bereikte resultaten

De afgelopen jaren heeft ECIIA een ‘seat at the table’ gekregen bij een aantal Europese stakeholders. Niet alleen bij de Europese Commissie, maar ook bij de ECB¹ en EBA² voor banken, EIOPA³ voor verzekeraars, en EUROSAI⁴ voor de publieke sector. Deze stakeholders zien ECIIA als de partij die namens de Europese internal auditprofessionals spreekt en input levert voor consultaties. Veelal wordt daarbij geprobeerd om samen met ACCA⁵, Accountancy Europe, ecoDa⁶ en/of FERMA⁷ op te trekken.

Ook uitdagingen

Ondanks dat ECIIA de nationale instituten vertegenwoordigt, hebben deze natuurlijk op nationaal niveau te maken met soortgelijke stakeholders, zoals nationale toezichthouders en nationale verenigingen van externe accountants. Daarnaast bestaan er uiteraard verschillen in wetgeving en zeker ook is de publieke sector vaak zeer verschillend. Dat maakt de vertegenwoordiging soms erg lastig en veel uitwisseling van informatie en coördinatie van uitingen heel belangrijk.

Aan de andere kant heeft ECIIA ook te maken met standpunten die vanuit IIA Global worden ingenomen en daardoor toch min of meer als directief te beschouwen zijn. Een actueel voorbeeld is het three lines-model, ter vervanging van het three lines of defense-model in 2020. Het ‘oude’ model was door een aantal Europese regelgevers en toezichthouders in de financiële sector verheven tot de norm, hetgeen de min of meer abrupte wijziging door IIA Global moeilijk te accepteren maakte voor ECIIA. Wat zouden de Europese stakeholders ervan vinden? Schieten we onszelf er niet mee in de voet als de regelgevers en toezichthouders de wijzigingen niet ondersteunen?

In feite is ECIIA de geconsolideerde stem voor internal audit in Europa en bevordert het de kennis over en het begrip van de rol van internal audit en good governance in Europa

Eigen ervaringen en uitdagingen

Vanuit mijn eigen ervaring, zes jaar binnen het IIA Nederland-bestuur en vier jaar als IIA Global board member, vond ik altijd dat ECIIA een moeilijke positie had, zoals hiervoor beschreven. Te vaak belandde ECIIA op een eiland, ofwel tussen IIA Global en de nationale instituten, ofwel tussen de grotere en kleinere nationale instituten. Dat beeld bleek ook uit een governance review die ECIIA in 2020 deed.

Ik ga proberen de lijnen korter te maken door een survey te houden onder alle nationale instituten, gevolgd door een workshop. Wat willen ze van anderen ontvangen, wat willen ze delen met anderen, en waar moeten we het gezamenlijk en met onze stakeholders over hebben? Niet alleen de grotere nationale instituten leveren een grote bijdrage, ook de kleinere kunnen dat. IIA Nederland is daar een levend voorbeeld van, denk aan Risk in focus, denk aan het internal audit ambition-model, en aan talloze papers die hun weg naar andere instituten vonden.

Band aanhalen

Ook de band met IIA Global moet worden aangehaald. Om die reden ben ik lid geworden van de IIA Global Advocacy Advisory Council. Door inhoudelijk invloed te hebben, zullen de globale uitingen vanzelf beter op Europa aansluiten.

Afhankelijk van het aantal leden, vrijwilligers en beroepskrachten, is het ene nationale instituut beter in staat om aan de ontwikkeling van internal audit bij te dragen dan het andere. Dat is helemaal niet erg, zolang iedereen bereid is om papers, formats, trainingen en dergelijke met elkaar te delen. Er is zo verschrikkelijk veel beschikbaar, zowel bij IIA Global, bij ECIIA en bij nationale instituten, dat het totaal overbodig is om zelf het wiel uit te vinden. Samenwerking en coördinatie zijn van belang, het leren zit dus in het delen en het durven vragen.

Er is zo verschrikkelijk veel informatie beschikbaar, zowel bij IIA Global, bij ECIIA en bij nationale instituten, dat het totaal overbodig is om zelf het wiel uit te vinden

Belangrijke thema’s komende jaren

Belangrijke thema’s voor ECIIA voor de komende jaren zijn de onderwerpen die in de maatschappij, maar zeker ook bij Europese Commissie, hoog op de agenda staan: ESG & sustainability, combined assurance reporting, operational resilience, going concern reporting, en fraude. In de meeste voorstellen en consultation papers komt de externe accountant nadrukkelijk voor, maar moeten we ons best doen om de rol van de internal auditor naar voren te brengen. Zelfs als de rol van internal audit relatief voor de hand liggend is en volledig past in de ambitie en positionering van internal audit.

Samen met IIA Global zal er gewerkt worden aan een paper om het three lines-model verder uit te leggen. Daarnaast blijft het natuurlijk ook belangrijk om de relatie tussen alle stakeholders goed te houden.

Noten

1. European Central Bank
2. European Banking Association
3. European Insurance and Occupational Pensions Authority
4. European Organization of Supreme Audit Institutions
5. Association of Chartered Certified Accountants
6. European Confederation of Director’s Associations
7. Federation of European Risk Management Associations